Khi bắt đầu quan tâm và tỏ ý thích thú để đọc những dòng nhật ký của anh Thạc trên báo Tuổi Trẻ thì cũng là lúc mọi người nhìn với tôi với vẻ lạ lẫm lắm, sến lắm. Hình như họ muốn nói rằng: “Cái thằng này quan tâm về mấy cái đấy từ khi nào thế, yêu cách mạng khi nào thế?”. Cái thằng “tôi” vừa ngượng ngùng vừa mắc cỡ, chẳng biết nói thế nào mà cứ lãng tránh, trả lời theo kiểu hời hợt: À thì đọc cho có, cho biết với người ta, để khi có ai đó hỏi thì biết đường trả lời, trả vốn chứ! Mà thật tình mình có vậy đâu! Mình muốn đọc lắm chứ. Đọc để xem thế hệ cha anh mình đi trước trả giá cho cuộc sống thanh bình êm ấm ngày nay như thế nào, họ hy sinh anh dũng thế nào ... thế mà mình chẳng né tránh khỏi những cặp mắt dị nghị, cho rằng mình sến, rồi thì cứ phải lén lén, lúc lúc đọc. Vẫn biết phải chịu cảnh như thế, mắc cỡ như thế, nhưng càng đọc càng không thể ngừng được. Thậm chí dành tất cả thời gian nghỉ ngơi để đọc. Lên xe buýt, hay đi quãng đường dài, hay ăn sáng ... nói chung lúc nào có thể đọc được là đọc. Đôi khi bắt gặp sự đồng cảm của ai đó (như anh bạn đi cùng tuyến xe buýt hôm 25/8 chẳn hại) lại cảm thấy hạnh phúc vô cùng. Hạnh phúc ấy không thể diễn tả bằng lời được. Máu như đang ấm dần lên trong tim, rồi cứ huyên thuyên với anh bạn ấy về niềm tin của anh Thạc, về giọng văn anh viết, cái tứ thơ anh làm và những trăn trở, suy tư về chuyện đời của anh Thạc.
Quả thật mình không thể tưởng tượng được, giọng văn anh hay đến thế, xúc động đến thế. Anh diễn tả chân thật đến mức gần như có thể chạm đến được cuộc sống của anh lúc ấy. Tôi tự hào về anh biết mấy! Không biết ngoài đời anh bình dị thế nào nhỉ? Anh thật thà, chung thủy và lãng mạn thế nào nhỉ! Cái dáng anh có to bằng cái tinh thần dân tộc trong anh không nhỉ?
Từng trang rồi từng trang được lật qua, là như mình đang sống với anh, cùng dõi theo bước chân anh đi hành quân trên đoạn đường cháy da cháy thịt. Mỗi lần anh đau, cũng là mỗi lần tôi cảm thấy nhói tim mình. Những lần anh trăn trở là những lần cảm xúc mình dâng trào đến đỉnh điểm. Trong con người anh không có lòng đố kỵ, chiều đồng đội hết mình, lòng vững tin, tình yêu, bền gan bền chí, khát khao cháy bỏng được vào chiến trường ... Tự hào về anh lắm lắm!
Đọc nhật ký chuyện đời của anh mà ngẫm lại mình thấy nhỏ bé quá, chẳnng xứng đáng làm người hưởng thụ hạnh phúc mà anh và đồng đội mình đã vun đắp. Cái tuổi hai mươi của mình nó êm đềm, lặng lẽ quá, bình thường đến mức chẳng có gì còn sót lại trong cái trí nhớ nhỏ bé của mình. Tất cả đã tan biến đi. Năm nay tôi đã 27 tuồi, nghĩa là đã sống lâu hơn anh đến 7 năm, thế mà những gì làm được cũng chỉ là những hạnh phúc cá nhân, vun đắp cho riêng mình lý tưởng làm giàu, bằng mọi giá phát thảo cho con đường của mình một lối đi bằng phẳng, trơn tru, êm ấm. Chưa một lần nghĩ về sự cống hiến cho tổ quốc, cho dân tộc Việt Nam. Điều đó cũng có nghĩa là, những dòng đông đúc, vui tươi mà anh Thạc từng mong muốn xuất hiện trong những trang sau của quyển nhật ký vãn chưa được ghi vào. Khi mà có những con người như tôi còn sống giả tạo, sống theo bề ngoài, theo hình thức, thì cái ước mơ nhỏ bé của anh Thạc nhắn nhủ cho thế hệ chúng tôi đã chưa thật sự thành hiện thực. Nhìn vào những con người như tôi, ăn vận lịch sự, đẹp đẽ, sang trọng như vậy nhưng chưa đủ ý để ghi tiếp vào nhật ký của anh. Phải còn cố gắng cống hiến cho Tổ quốc nhiều và nhiều hơn nữa.
Anh Thạc ơi, thế hệ 7x của chúng tôi đã chưa kịp thực hiện ước mơ của anh, nhưng hãy tin vào thế hệ 8x, 9x và sau đó nữa sẽ viết tiếp những dòng sung túc và đẹp đẽ vào nhật ký của anh. Ước gì anh còn sống để thấy một Huỳnh Minh Việt nhỏ bé mà ước mơ to lớn đến cả Liên Hiệp Quốc, sống học tập và cống hiến hết mình cho dân tộc. Tôi may mắn một lần được gặp Việt. Tuy Việt nhỏ bé lắm, nhưng sắc thép và mạnh mẽ. Có thể nói Việt như một phiên bản của anh Thạc, mặc dù hai người ở hai dòng chảy lịch sử khác nhau. Anh Thạc chiến đấu vì độc lập dân tộc, vì hoà bình, đem lại sự tự do cho nhân dân. Còn Việt cũng chiến đấu, cũng đấu tranh ghê lắm anh Thạc ạ, nhưng Việt đấu tranh cho cái nghèo đói, cái đau thương mà chiến tranh đã đễ lại, cuối cùng mang về sự ấm no, phồn vinh cho làng xóm, cho cộng đồng người Việt Nam thân yêu.
Tôi chẳng dám nhìn vào cái gương của Anh Thạc, của Việt để soi lại mình. Chỉ mong nói lên lời tạ lỗi với anh để cho lương tâm không còn ray rứt!
Cái giếng nước trong xanh đang chờ anh đến lấy
Hoa mùa này nở nhiếu lắm anh ơi
Hãy dừng chân, chỉ một phút, để nghỉ ngơi
Và viết tiếp những dòng lịch sử
Vai anh nặng vì phải mang ra chiến trường nhiều thứ
Vai tôi gầy chỉ vì mơ ước của anh.
Anh nhìn trời xanh, anh nhìn vầng trăng sáng
Viết thành thơ, thành quả đạn bắn quân thù!
Tôi chẳng nhìn xung quanh, tôi chẳng nhìn vào quá khứ
Lắp viên gạch hồng, xây hạnh phúc riêng tư!
Anh - một ngọn núi cao hiên ngang sừng sững
Tôi - một hạt cát mềm lẳng lặng dưới chân anh
Anh - một bầu trời xanh và ánh trăng vằng vặc sáng
Tôi - cả một trời hối tiếc phía sau lưng
Anh cho tôi sức mạnh và niềm tin
Chút lửa ấm xây ước mơ thành lũy
Để tiếp nối cho những dòng nhật ký
Hẹn một ngày sẽ thực hiện ước mơ Anh.
« return.